Not eder misiniz?
Archimedia'nin adres veritabanini güncellestiriyoruz. Archimedia'nin size ulasmaya devam etmesi için lütfen bize geri bildirimde bulunun.
Bu sayidaki en önemli iki gündem maddesi, Archimedia editörlerinden Güzide Kolukisa'nin Iskoçya'da gerçeklestirdigi staj çalismasinda edindigi izlenimler ve Archimedia'nin adres veritabaninin güncellenmesine iliskin duyurumuz.
Bildiginiz gibi geçtigimiz sayiyla birlikte üçüncü yilimizi da geride biraktik. Üç yil az bir süre degil ve bu adreslerde bir çok degisiklik olmasi kuvvetle muh-temel. Ayrica bizim temel hedefimiz Archimedia'nin tümüyle okunmasi ve okutulmasi. Çünkü Archimedia tamamiyla amatör bir dergi ve tüm finansman yükü bugüne kadar hep bir kaç kisinin omuzlarinda kaldi. Bunun ötesinde derginin sizlere ulastirilmasi için oldukça yogun bir entelektüel fa-aliyet gösteriyoruz her iki ayda bir. Ayrica derginin katlanmasi ve paketlenmesi için de Bekir Kemal Hoca'nin evinde sabahlara kadar bir baska hummali faaliyet sürüyor. Yeri gelmisken katlama ve paketleme islerinde uzmanlik kazanan ve yardimlarini esirgemeyen Yapi Kredi Arsiv Müzesi Ekibi'ne (Abdullah, Hüseyin ve Abdül; tarih sizleri lâyik oldugunuz yere getirecektir!) tesekkür ederiz. Ancak isin bu kismi hiç de önemli degil. Zaten bu yaptiklarimiz bize haz vermeseydi, derginin varligindan da söz edemezdik. Derginin hazirlanarak paketlenmesi ve postaya verilmeye hazir hale gelmesinin ardindan gece geç saatlerde Ortaköy'de içilen bir bardak çayin keyfi bambaska dogrusu. Sanirim bunun karsiligini, derginin okunmasini ummak ve hatta bunu garanti altina alarak beklemek de hakkimiz.
Bunun için son iki sayfada bulunan okuyucu anket formunu doldurup bize postalamanizi rica ediyoruz. Hiç olmazsa, ilk sayfanin altinda bulunan telefon, faks veya e-mail adreslerinden birine ulasip, bizi haberdar ederseniz derginizin bundan sonra da kesintisiz olarak (PTT'nin azizlikleri hariç) elinize ulasmasini temin etmis olacaksiniz. Bize herhangi bir sekilde ulasmayip geri bildirimde bulunmayan kisi ve kuruluslara ise ocak 1997'den itibaren Archimedia'yi postalamama karari aldik. Yani bu demek oluyor ki, bu çagrimizi kasim sayimizda da yineleyecegiz ve yeni yildan itibaren derginin dagitimi güncellestirilmis adres veritabanina göre yapilacak.
Geçtigimiz sayilarda tekrarladigimiz destek ve katilim çagrilarina az da olsa destek gelmeye basladi. Ankara Üniversitesi DTCF Arsivcilik Ana Bilim Dali mezunlarindan Tülay Erduran gönderdigi mektupla her an yardima hazir oldugunu belirtiyor. Biz de yardimlarini bekliyor ve kendisine tesekkür ediyoruz. Ancak, Archimedia'da yayinlanmasini istediginiz yazilarinizin sahip olmasi gereken kriteryayi geçen sayimizda hatirlatmistik. Bu yüzden Tülay Erduran'in kendi tezine ait tanitim yazisini ve daha önceki sayilarda yayinlandigi için bibliyografik künyeleri yayinlayamiyoruz ve bahsettigi diger konulardaki yazilarini bekliyoruz.
Saygilarimizla,
Aykut Üstün-Güzide Kolukisa
Güzide Kolukisa
Bu sayida biraz ülke sinirlarinin disina çikip Iskoçya'ya gitmeye ne dersiniz? Modern çagin getirilerinin bedeli olarak dogasini feda etmemis bir ülke Iskoçya. Ülke; sirin sehirleri, tarihi zenginlikleri -özellikle kaleleri-, kendine has geleneksel müzigi, kiyafet stili (!..), doga yürüyüsleri ve dagcilik için biçilmis bir kaftan olan tabiati -Britanya'nin var olan tüm yükseltilerinin bu ülkenin kuzeyindekiler oldugu söyleniyor!- ile rüya gibi bir diyar.
Sanirim bu güzelligi sinema severler iyi bilirler... özellikle Braveheart'i (Cesur Yürek) izlemislerse... Bu da nerden çikti simdi demeyin!.. Iskoç Milli Arsivleri (The Scottish Record Office) bu konularda çok duyarli. Çalismalarin popülerligini saglamak için bu tarz firsatlari hemen degerlendiriyor. Mesela Iskoçlar için tarihi bir kisilik olan Rob Roy ile ilgili bir film çekildigi zaman bu kisi ile ilgili arsivde bulunan belgelere dayanarak bir sergi düzenlenmis, yayinlar yapilmisti... Aktivitelerde kullanilan baslik ise "The Real Rob Roy". Ülkemiz için "Istanbul Kanatlarimin Altinda" desem size bir seyler animsatmis olur muyum acaba!.. Bu filmin kamuoyunda açtigi tartismalarin muallak dengesini düsünerek konuyu burada kapatmak istiyorum. (Zaten filmi henüz görebilmis degilim, elestirilerede ne derece güvenilir bilinmez).
Mümkün oldugunca makro düzeyde ele alinmaya çalisilarak ilerleyen satirlarda bilgilerinize sunulacak olan arsivcilik kapsamindaki etkinliklerin yanisira, Basil Paterson College'da çok uluslu bol dersli haftalar geçirilmis ve bazi günler Iskoç Milli Kütüphanesi (National Library of Scotland) ve Edinburgh Üniversite Kütüphanesi (Edinburgh University Library)'nde aksamlanmistir. Iskoçya'nin önde gelen bankalarinin arsivleri ile Londra'da geçirilen zamanin bir kisminda Ingiliz Milli Arsivleri'ne (Public Record Office) genel nitelikli ziyaretler yapilmistir. Tüm bu olaylarin gerçeklesmesini mümkün kilmasi dolayisiyla Hazel E. Heughan Egitim Vakfi'na ve sözkonusu sürecin her asamasindaki sinirsiz destegi ve dostlugu için Dr. Chris Ferrard'a hepinizin huzurunda tesekkür etmek isterim.
Arsivciler Dernegi'nin (Society of Archivists) müthis organize bir sekilde gerçeklestirdigi muhtelif etkinliklere sahit olunca, Bekir Kemal Ataman'in "Dernek! Dernek! Türkiye Arsivciler Dernegi!.." diye kaç yillardir söylenmesinin nedenlerini çok daha derinden hissettim. Joanne Greenberg'in yazdigi gibi biz de sizlere dikensiz bir gül bahçesi vadetmiyoruz ama "Hiçbir Zaman" ile "Belki" arasinda, daha çabuk asilabilecek bir köprü kurmayi basarabilecegimizi umut etmeye devam ediyoruz. Belki bir gün biz de!...
Her geçen gün yiginlar halinde olmasa da tek tek kisilerin muhtelif ortamlarda (gerek yeryüzünde sözlü, gerek siber uzayda yazili olarak) bizlere yönelttigi çesitli elestiri, öneri ve yardim tekliseri her yeni sayinin daha çoskulu umutlarla yayinlanmasini sagliyor. Aramiza somut katkilarinizla dahil olarak, bu sayfalarin çok daha renkli bir mozayige dönüsmesine yardimci olmanizi bekliyoruz. Inaniyoruz ki manevi olarak zaten her zaman bizlerlesiniz.
Iskoçya Milli Arsivleri: The Scottish Record Office (SRO): The Keeper of the Records of Scotland
Iskoç Milli Arsivleri, Britanya'daki en zengin arsiv koleksiyonlarindan birine sahiptir. Bu koleksiyon; 12.yy'dan 20.yy'a kadar olan dönemi kapsamakta, ortaçag parsömenlerinden modern mikrofislere, hükümet ve mahkemelerin resmi evraklarindan muhtelif sahislarin mektup ve günlüklerine kadar çesitlilik göstermektedir. Sahip olunan varliklar; aile ve gayrimenkul arsivleri, el yazmalari, Iskoçya'nin degisen kirsal ve kentsel yüzünü ortaya koyan harita ve planlar, Iskoç tren yolu arsivleri, endüstriyel ve ticari firma arsivleri, yardimsever kuruluslar ve diger kamu kurumlarina ait evraklardan meydana gelmektedir. Arsive satinalma, bagis veya ödünç verme yollariyla gelen özel evraklar çok büyük fonlar olusturmaktadir.
Iskoç Arsivleri erken dönemlerde Edinburgh Kalesi'nde tutulmus, daha sonra Parlamento Binasi'na, oradanda Register House'a tasinmistir. SRO günümüzde degisik ölçülerde depolama kapasitelerine sahip olan üç ayri binasi araciligi ile hizmetlerini sürdürmektedir. Britanya'da arsiv binasi olarak yapilmis ve halen kurulus amaci dogrultusunda kullanilan en eski bina olan Merkez binasinda (General Register House); Okuyucu Hizmetleri/Tarihi Arastirma Salonu (Reader Services/Historical Search Room), Yasal Bölüm (Legal Section), Teknik Servisler (Technical Services-Reprographic Unit) ve Yayin & Sergi Bölümü (Publications & Exibitions Branch) bulunmaktadir.
Burada yer alan Yasal Bölüm; Iskoçya bünyesinde gerçeklestirilen gayrimenkul alim-satimi gibi islemlerin kayitlarini tutmaktadir. Tamami kagit ortamda bulunan bu kayitlar bütünüyle halka açiktir. Bunun ne anlama geldigi tarafinizca tahmin edilebilir sanirim!..
Eski bir kiliseden arsiv binasina dönüstürülerek 1971 yilinda açilan West Register House'daki bölümler ise sunlar: Mahkeme ve Yasal Arsivler Bölümü (Court and Legal Records Banch), Okuyucu Hizmetleri/Bati Arastirma Salonu (Reader Services/West Search Room), Iskoçya Arsivleri'nin Milli Kayitlari (National Register of Archives-Scotland), Harita ve Planlar ile Hükümet Arsivleri Bölümü (Government Records Branch).
Iskoçya Arsivleri'nin Milli Kayitlari (National Register of Archives-Scotland), Iskoçya'da özel ellerde bulunan ve tarihi deger tasiyan kisisel arsivlerin (papers) kayitlarini derlemek için 1946'da Milli Arsiv tarafindan kurulmustur. Amaç, kisisel arsivlerin denetim altinda tutulmak suretiyle korunmalarina destek olmaktir. Sahiplerinin izni çerçevesinde bu koleksiyonlari içeren arastirma amaçlari hazirlanmakta ve bunlar çesitli merkezlerde arastiricilarin hizmetine sunulmaktadir. Söz konusu listeler; özel sahislar ve ailelerin, klüp ve derneklerin, is ve hukuk firmalarinin, vs. sahip olduklari kisisel arsivleri tanimlamaktadir. Ayrica yerel arsiv ofisleri, üniversite arsivleri ve diger kuruluslardan gelen birçok koleksiyonu da kapsamaktadir. Okuyucular NRA(S) ile irtibata geçmek sureti ile bu arsivler üzerinde arastirma yapabilmelerini saglayacak olan islemleri baslatmaktadir.
Kimileri tarihi binalari sever kimileri ise modern mimari ürünlerini... Thomas Thomson House olarak adlandirilan ve SRO'nun üçüncü arsiv binasi olan bu bina sadece birkaç yil önce hizmete girmis. Içeri girdiginizde sanki bir gemide imissiniz hissini veren bu sirin binanin SRO'nun 2020 yillarina kadar olan depolama ihtiyacini karsilayabilecegi belirtiliyor. Koruma ve Restorasyon Servisleri (Preservation and Conservation Services) ve kataloglama islemlerinin yapildigi bölümlerin yanisira diger bazi ofislerin yer aldigi binanin tek dezavantaji sehir merkezinde olmamasi.
Eger akliniza böyle ayri ayri binalarda yer alan bunca arsiv malzemesi fiziki olarak nasil denetlenebiliyor gibi bir soru takilmissa bundan sonraki cümleleri dikkatle okumanizi tavsiye ederim. Bu noktada SRO bünyesinde gelistirilmis olan "Local System" adli yazilim herkesin imdadina yetisiyor. Söz konusu program tüm binalarda bulunan bürolar ve depolar hakkindaki idari ve koleksiyon bilgilerini içeriyor. Kataloglardan buldugunuz her hangi bir referans numarasini programa girdiginiz zaman onlarin nerede oldugunu birkaç saniye içerisinde ögrenebiliyorsunuz.
SRO'nun sorumlulugu altinda bulunan arsiv deryasinin entelektüel açidan da gerektigi gibi islenebilmesi için Enformasyon Teknolojileri (IT) uygulamalari birçok asamada can simidi olarak kullaniliyor. "Clio" olarak adlandirilan yazilim kataloglama ve getirimleme islemlerinde kullanilmak üzere bir bilgisayar firmasi ile ortaklasa yürütülen detayli çalismalar sonucunda gelistirilmis. Bu programin en önemli özelligi serbest metin getirimleme sistemi (free text retrieval system) tabanina dayanmasi. Katalogda yer alan her kelimenin otomatik olarak indekslenmesi dolayisiyla manuel olarak anahtar kelime girisi gibi islemlere gerek duymamasi; yer, sahis, vs gibi kelimeleri konudan bagimsiz olarak getirimleyememe gibi bir sonuç dogurmaktadir.
SRO, Iskoçya'daki yerel yönetimlerde görülen reorganizasyon paralelinde bazi projeler gelistirmektedir. Degisik ilgilere ve ögrenci düzeylerine yönelik olarak muhtelif yayinlar yapilmakta ve böylelikle genel meraklarin bir oranda karsilanmasi saglanmaktadir. Düzenlenen sergilere kamuoyu büyük ilgi göstermekte, bu çerçevede grup ziyaretleri organize edilmektedir.
SRO, 700 yillik bir evrak koruma tecrübesi üzerine kurulmus olan çagdas sistemleri ile, dünyanin dört bir yanindan gelen okuyucularina, modern arsiv hizmetlerini tüm boyutlariyla kullanabilmeleri olanagini sunmaktadir.
Ecolé Nationale du Patrimoine (Paris)'den gelen diger meslektasimla (ne de olsa artik mezun oldu!) katildigim staj ise dört haftayi kapsamakta idi. Ilk hafta hazirlanmis olan program dahilinde SRO'nun muhtelif departmanlarini ziyaret ederek sistemin nasil yürüdügünü anlamaya çalistik. Bunu takip eden iki haftalik dönemde uygulamaya yönelik bir çalisma yürütmemiz istendigi için, mevcut kataloglardan yararlanarak Türkiye ile ilgili belgeleri kapsayan bir Source List hazirlama görevini üstlendim. Son hafta ise Society of Archivist (Arsivciler Dernegi) tarafindan her yil degisik merkezlerde düzenlenen ve her on senede bir Edinburgh'da gerçeklestirilen konferansi izlememiz, SRO'nun tüm katilim gerekliliklerini (maddi sartlar dahil) yerine getirmesi ile saglandi.
Arsivcilik dünyasinda "The Keeper" olarak taninan Iskoç Milli Arsivleri Genel Müdürü Sn. Patrick Cadell'in stajimizin üçüncü haftasinin sonundaki degerlendirme amaçli nazik ögle yemegi davetini saniyorum Jerome ile umutamayacagiz. Her noktasi basindan sonuna kadar büyük bir titizlikle organize edilmis bir staji ve mükemmel bir kadro ile çalismanin tarif edilemez lezzetini tattirdiklari için kendilerine tesekkür etmek isterim.
Güzide Kolukisa
Cumhuriyet Gazetesi Belge-Bilgi Merkezi
Cumhuriyet Gazetesi, ayni zamanda basyazarligini da üstlenen Yunus Nadi Abalioglu tarafindan 7 Mayis 1924 tarihinde kuruldu. Yunus Nadi, Ankara'da yayimlamakta oldugu Yenigün'ü kapatip Istanbul'da bir gazete çikarmaya karar verdi ve "Pembe Kösk"de denilen, Ittihat ve Terakki Fikrasi'nin Cagaloglu'ndaki merkez binasinda bulunan basimevini satin aldi. Yunus Nadi öldükten sonra gazetenin imtiyaz sahipligini esi Nazime Nadi üstlenirken, basyazilari oglu Nadir Nadi yazmaya basladi.
1946'dan baslayarak özgün arastirma ve yapitlari desteklemek amaciyla siir, roman, hikâye, arastirma, makale vb. dallarda "Yunus Nadi Armagani" yarismasi düzenlenmektedir.
Cumhuriyet Gazetesi Belge-Bilgi Merkezi, gazetenin yazi isleri müdürlügüne baglidir. Fotograf-dia ve kupür bölümü bölümlerinden olusmaktadir.
Gazetenin kurulus yillarindan itibaren biriken malzeme düzenli olarak günümüze ulasmamis, kayiplara ugramistir. 1970'ten itibaren günümüze kadar olan malzeme eksiksiz ve tamdir.
Belge-Bilgi Merkezi zengin fotograf-dia koleksiyonuna sahiptir. Sik kullanilmayan ancak çok sayida bulunan negatiser de koleksiyonda mevcuttur. Fotograsar içerisinde özel koleksiyonlar olustrularak, Atatürk ve Ismet Inönü'ye ait fotograsar digerlerinden ayri muhafaza edilmektedir.
Merkezde 38 adet günlük gazete izlenerek ihtiyaç duyulabilecek kupürler derlenmektedir. Biyografik özellik gösteren kupürler ayrica ele alinmaktadir. Biyografik kupürler haricindekiler konularina göre sinisandirilmaktadir.
Merkezde Cumhuriyet Gazetesi haberlerini takip etmek amaciyla bilgisayarli indeksleme çalismasi yürütülmektedir. Haberlere, önceden belirlenmis ve sürekli gelistirilen konu basliklari araciligiyla ulasilmaktadir.
Adres: Türkocagi Cad. 39/41 Cagaloglu 34334 Istanbul Tel: (0212) 512 0505 (20 hat) Faks: (0212) 513 8595
Ebru Için
Süleymaniye Dogum ve Kadin Hastaliklari Hastanesi'nde arsiv otomasyon sisteminin test asamasi tamamlandi.
Belge yönetim ve arsiv sistemi, Watermark Enterprise'in Türkiye temsilcisi Kets Ltd., Süleymaniye Dogum ve Kadin Hastaliklari Hastanesi'nin arsiv otomasyon sistemini tamamladi.
Tek kullanicili sistemden Nisan 1996'da Windows NT yerel aginin kurulmasiyla çok kullanicili Watermark Image Server ortamina geçen hastanede, hasta kayitlari MS Access 2.0 ile hazirlanmis bir veritabaninda tutuluyor ve hasta raporlarinin tarama islemi Access'de Watermark'in OLE destegi kullanilarak yapiliyor. Veritabaninda bulunan bir bilgi arama ekrani sayesinde, hastalarin hem verilerine hem de Watermark'da taranmis belgelerine ulasmak mümkün.
Konferans
Society of Archivists Annual Conference and Conservation Training Conference (Arsivciler Dernegi Yillik Konferansi ve Koruma-Restorasyon Talim Konferansi)
Edinburgh '96 - Spectrum of Care, 2-5 Temmuz 1996, Heriot-Watt University
Arsivciler Dernegi, bu etkinlik vasitasiyla üyeleri, arsivciler, evrak yöneticileri, restorasyoncular ve ilgili alanlarda çalisan diger kisiler arasindaki fikir alisverisine olanak saglamayi, onlarin birlikte çalismalarini desteklemeyi ve milli arsiv varliklarini korunmasini muhtelif yollarla gözden geçirmeyi amaçlamaktadir.
Arsivcilik kapsaminda bulunan muhtelif alanlara yönelik olarak gelistirilmis hizmet veya ürünleri tanitan ticari firmalar ve kuruluslarin katilimi ile gerçeklestirilen bir fuarin düzenlenmesi ile etkinlikler baslamistir. Takip eden günlerde es zamanli iki ayri bölüm halinde organize edilmis olan bir konferans sürecine girilmistir.
Konferansin açilis konusmasini Bibliothéque Nationale de France'dan Mme. Marie-Thérése Varlamoff yapmistir. Iki bölümden biri olan Arsivciler Dernegi'nin Yillik Konferasi'na birbirinden degerli konusmacilar ilginç konularla katilmislardir. Ana bölüm basliklari ise söyle idi: Bagislar ve Bütçe (Grants and Funding), Veri Degistirme, Kontrol ve Internet (Data Exchance, Control and the Internet), Özel Ilgi Gruplari Forumu (Special Interest Groups Forum), Sergiler (Exhibitions), Binalar 1-2 (Buildings 1-2), Preservation v (veya) Access, Ön-kayit ve Servislerde Egitim (Pre-Registration and In-Service Training), Evrak Yönetimi: Arsivsel Gelecegi Temin Etme (Records Management: Ensuring The Archival Future) ve Konferansin Özeti (Round-up of Conference). CTC programi kapsaminda ise; Kagit Teknolojisi 1-2 (Paper Technology 1-2), Harita ve Planlar 1-2 (Maps and Plans 1-2) bölümlerinin yani sira çesitli konularla ilgili seminerler yapilmistir.
Arsivler ve Internet Yönetim Kurulu'nun düzenledigi "Arsivler & Internet Sergisi" çerçevesinde, delegelerin muhtelif arsivlere Internet- özellikle World Wide Web ve bazi telnet baglantilariyla erismeleri saglanmis ve bazi kuruluslarin temsilcilerince demolar yapilmistir. Eger kurulusunuzdan Internet'e baglanabiliyorsaniz zaman zaman buralarda bir yerlerde yayinlamakta oldugumuz bu adreslerde sörf yapmanizi siddetle tavsiye ederiz. Müthis zevkli, bir o kadarda faydali!.. En aktif bilgilere birkaç dakika içinde dünyanin neresinde olursa olsun erisebilme duygusu inanilir gibi degil. Tabi Türkiye'deki iletisim hatlarinin kapasiteleri düsünüldügü zaman bu sevinciniz bogazinizda da kalabilir.
Ayrica, Iskoç Mikrofilmleme Ünitesi ve SRO Thomas Thomson House'a düzenlenen ziyaretlere büyük bir katilim olmustur. Konferans muhtelif kuruluslarin degisik boyutlardaki katkilarinin yanisira The Royal Bank of Scotland'in bas sporsorlugu ile gerçeklestirilmistir. Arsivciler Dernegi'nin 50. Yildönümüne rastlayacak olan (1947-1997) konferans gelecek yil 15-19 Eylül tarihleri arasinda Londra'da yapilacaktir.
Istanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezleri:
Lütfen bu formu P.K. 555 Sirkeci-Istanbul adresine postalayin ya da (0212) 227 6577 no'lu faksla bize iletin. Eger formu doldurmaya ve göndermeye vaktiniz yoksa Ilk sayfada bulunan telefon numaralari ve e-mail adreslerini de kullanabilirsiniz.
Go to ArchiMedia Main Page
In Curriculum Vitae, Go to page: Introduction | Contact | Education | Employment | Projects | Books | Articles | Papers | Interests | MWArticles | Hobbies | Miscellaneous | Photos
In Narratus Vitae, Go to page: Introduction | Archives | Records Management | Business Management | Computers | Research | Publishing | Teaching | History | Public Relations | Medicine | Hobbies | Disaster Preparedness |