Archimedia - A Bimonthly Newsletter Published by Bekir Kemal Ataman

ArchiMedia logo
Mektup No: 12 | Mayis 1995


Merhaba,

Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih Cografya Fakültesi, Kütüphanecilik Bölümü, Arsiv Ana Bilim Dali'nin sevgili ögretim elemanlari ve ögrencileri, önceki sayilarimizdaki satasmalarimiza öyle bir cevap verdiler ki resmen mahcup olduk. Az sonra göreceginiz gibi, bu sayinin hemen tamamini onlardan gelen yazilar olusturuyor. Sanimiz yürüsün ve çorbada bizim de tuzumuz bulunsun diye araya bir iki satir sikistirdik. Yoksa Archimedia su anda tamamen Ankaralilarin isgali altinda. Bu nedenle, artik `Merhaba' yazisini `Marmaralilar adina' imzalamaktan da vazgeçmis bulunuyorum. Ey Ankaralilar, lütfen Archimedia'yi isgale ve bizi utandirmaya devam edin! (Marmaralilar ve digerleri, neredesiniz? Imdaat! Yalniz kaldim.)

Bu sayida, daha önceki sayilarda yer alan bir kurulusun--TCDD 1. Bölge Müdürlügü'nün--yeni bir tanitim yazisi yer aliyor. TCDD çalisanlari, önceki yazimizi yetersiz görüp daha ayrintili bir yazi göndermisler. Biz de kirmayip yayinliyoruz. Yazinin altinda imza olmadigi için belirtemedik. Sanirim malum 657 sinirlamalari sözkonusu.

Ankara'nin has (ögretim) elemanlari'ndan Gülgûn Erisen iki yaziyla bu sayiya agirligini koydu. "Türkiye'nin Arsiv Kaynaklari Rehberi" projesine katkilari da azimsanmayacak boyutlara ulasti. Fransa'dan döndügü andan itibaren varligini belirtti, açikçasi. Ayni has elemanlardan Fahrettin Özdemirci de geçen sayidaki Polemik ekine binaen bir cevap gönderdi. Oldugu gibi yayinliyoruz. Tek kestigim kisim, buradaki konuyla ilgisi olmadigini düsündügüm, hangi dersleri kimin verdigi ile ilgili bölümdü. Yazinin ayrintisinda göreceginiz gibi çok önemli bir konuya--arsivcilik bölümleri arasinda iletisim eksikligine--parmak basiyor. Polemik'i her seferinde ayri bir ek yapmanin dayanilmaz maliyeti ve dolayisiyla olusan yer darligi nedeniyle, konuyu irdelemeyi bir sonraki sayiya birakiyorum. Marmara'daki egitim programini vermek de boynumuzun borcu oldu. Gelecek sayiya kadar diger Üniversitelerin Arsivcilik Bölümlerinden de bilgi gelirse, yine bir özel ek yapmanin yollarini arastiracagima söz veriyorum.

Bu aralar arsivciler üzerinde kara bulutlar dolasiyor (kütüphaneciler çok kizip beddua mi etti nedir?). Önce Osmanli Arsivi D. Bsk. Bilgisayar departmani sefi Yücel Dagli, ardindan Genel Müdür Yardimcisi Necati Aktas, son olarak da ben bir trafik kazasi geçirdik. Benimki ufakti, ama Yücel Dagli bir süre hastanede yatti, Necati Aktas hala hastanede. Hacettepe Üniversitesi'nden Yard. Doç. Dr. Salih Gürbüz'ün de agir bir hastalik geçirmekte oldugunu duyduk. O da halen hastanedeymis. Hepsine geçmis olsun diyor, acil sifalar diliyor ve en kisa zamanda aramizda görmeyi arzu ediyoruz.

Saygilarimizla,
Bekir Kemal Ataman


Tanitim Tanitim Tanitim Tanitim Tanitim Tanitim Tanitim Tanitim Tanitim

Kamu Sektörü

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryollari 1. Bölge Basmüdürlügü (Haydarpasa): TCDD, tüzel kisilige sahip, faaliyetlerinde özerk ve sorumlulugu sermayesi ile sinirli bir Kamu Iktisadi Kurulusudur. 233 sayili KHK ve Ana Statüsünün hükümleri sakli kalmak üzere Özel Hukuk hükümlerine tabidir. Genel Müdürlügü Ankarada'dir. Haydarpasa, Ankara, Izmir, Sivas, Malatya ve Adana'da merkezleri olan 6 adet Bölge Basmüdürlügü vardir.

Teskilatin organizasyon semasi içinde Arsiv Büro Seflikleri Personel ve Idari Isler Müdürlüklerine bagli olarak yeralir. Çalismalari "TCDD Genel Müdürlügü Arsiv Yönetmeligi" usul ve esaslarina göre düzenlenmistir. Arsivde evraklar konu bazli standart bir evrak kodlama sistemine göre tasnisenmektedir. Kodlama sisteminde kullanilan konu tasnif plan numaralari tamamen kurulusun örgütlenme ve idari yapisina özeldir ve teskilat içinde yer alan tüm birimlerin yürüttügü çesitli fonksiyonlar ve bu fonksiyonlarin evraklara yansiyan standart bir organizasyon analizini ihtiva eder. Öncelikli hizmet sahasi kendi yönetim kademeleridir.

Haydarpasa 1. Bölge Basmüdürlügü Genel Arsiv Büro Sefligi iki personel ile çalismakta, 5 yila kadar olan evraklar konu tasnif numaralarina uygun olarak canli ve kapali raf sistemi olan özel dolaplarda muhafaza edilmektedir.Bunun disinda daha uzun süreli saklama binanin depo mahallindedir.

1991 yilinda, 1894-1924 yillarini kapsayan 2,5-3 milyon civarinda, tarihi belge niteligindeki evrak, dosya ve matbuat koruma ve degerlendirilmeye tabii tutulmak üzere T. C. Basbakanlik Devlet Arsivleri Genel Müdürlügü'ne ilgili kanunlar uyarinca teslim edilmistir.

Arsiv Büro Sefligine Üniversitelerin Arsivcilik bölümlerinden staj için yapilan müracatlara da yardimci olunmaktadir. Ayrica, evvelce Personel ve Idari Isler Müdürlügü bünyeside yer alan TCDD 1. Bölge Basmüdürlügü Kütüphanesi, Egitim Müdürlügünün kurulmasi ile bu müdürlügün bünyesine devredilmis olup TCDD ile ilgili periyodik yayinlar, klasikler, ansiklopediler vb. çesitli matbuat olmak üzere 3000-3500 civarinda eser mevcuttur. Halen kataloglama çalismalari sürmektedir. Bölge yetkililerinden resmi izin alinmak kaydiyla zaman zaman arastirmacilarin yararlanmasi saglanmaktadir

Adres: TCDD 1. Bölge Bas Müdürlügü, Haydarpasa/ISTANBUL. Tel.: (216) 348 80 30 (30 hat). Fax: 336 22 57.

TCDD

Tarihi Arsivler

Deniz Kuvvetleri Komutanligi Lalahan Deniz Genel Arsiv Müdürlügü: Ülkemizde çagdas anlamda ilk arsivcilik Mustafa Resit Pasa'nin bugün Basbakanlik Arsiv Müdürlügü'nün nüvesini teskil eden Hazine-i Evrak Müdürlügü'nü kurmasiyla baslaistir. Resit Pasa'nin bu girisimine paralel olarak, Osmanli Imparatorlugu'nun devlet müesseselerinde, bu arada Bahriye nezaretinde de Evrak-i Umumiye Müdürlügüne bagli olarak Mahzen-i Evrak Mümeyyizligi kurulmustur.

1 Kasim 1922 tarihine kadar bu sekilde çalisan Bahriye Mahzen-i Evrak Mümeyyizligi bu tarihten sonra Istanbul Bahriye Komutanligi'na bagli olarak vazife görmüs ve daha sonra Bozüyük ilçesine nakledilerek Haziran 1940 tarihine kadar Deniz Müstesarligi Donanma Subesine bagli bir müdürlük olarak görev yapmistir. 1 Temmuz 1949 tarihine kadar Müdürlük olarak sürdürülen bu görev Deniz Kuvvetleri Komutanligi'nin tesekkülü üzerine Deniz Arsiv Amirligi olarak isimlendirilmistir. Personel Baskanligina baglanan arsiv, Agustos 1950 tarihinde Izmit'e ve ayni yilin Aralik ayinda da Konca'ya nakledilmistir. Temmuz 1970 tarihine kadar Konca'da vazife gören Deniz Arsivi, Deniz Kuvvetleri Komutanligi emriyle 3 Agustos 1970 tarihinden itibaren Lalahan'da bugünkü binasina nakle baslanmis ve Kasim 1970 tarihinden itibaren nakil isleri bitirilerek yerlesme çalismalarina baslanmistir.

Bu arsiv, yayin arsivi, personel arsivi, hastaneler arsivi, mahkemeler arsivi, jurnaller arsivi, karargah arsivi olmak üzere alti tane arsiv subesinden olusmaktadir.

  1. Yayin Arsivi: Resmi askeri yayin, resmi olmayan askeri yayin ve özel yayinlardan olusur. Birden sonsuza kadar rakamin takip ettigi fihrist, gelen yayinin arsiv numarasini belirlemek için kullanilir. Belgeye erisimde kartekslerden yararlanilir. Yayinlar konularina göre nümerik kodlama sisteminde kartekse kaydedilir. Karteksin sol üst kösesinde yayinin kodu, sag üst kösesinde arsiv numarasi vardir. Kodsuz olan yayinlar yayinin adinin ilk sözcügüne göre alfabetik olarak kartekslenir.
  2. Personel arsivi: D.K.K. (Deniz Kuvvetleri Komutanligi)'ndan gönderilen, kendi personeline ait sahsi dosya ve evraktan olusan birimdir. Gelen bu dosyalar önce ana fihriste kaydedilerek Arsiv Numarasi alir. Her sinifin ana fihristi ayri ayridir. Kayit islemi biten dosyalar klasörlenir ve klasör sirtina arsiv numarasi islenerek ait oldugu bölüme kaldirilir. Aranan dosya soyadina göre alfabetik olarak düzenlenen karteksten bulunur.
  3. Hastane Arsivi: D.K.K.'na bagli askeri hastanelerden arsive gönderilmis rapor, protokol ve karantina defterlerinden olusur. Bunlar kendi aralarinda ait olduklari yil esas alinarak ayri ayri arsivlenmistir. Bu defterlere erisim, yillarina bakilarak saglanir.
  4. Mahkemeler Arsivi: D.K.K.'na bagli mahkemelerden gönderilen dosya ve evraklardan olusur. Arsive gelen evraklar mahkeme ayirimi gözetmeksizin ana fihriste kaydedilir ve arsiv numaralari verilir. Bu dosyalarin arsivlenmesinde, arsive gelis yili esas alinir. Söz konusu dosyalar ana fihriste paralel olarak belgeye erisim fihristine de kaydedilir. Belgeye erisim islemi mahkeme dosyasinin numarasina, mahkeme adina veya mahkeme esas numarasina bagli olarak yapilmis mahkeme erisim fihristine bakilarak yapilir.
  5. Jurnaller Arsivi: D.K.K.'na bagli gemi ve mevkilerden gönderilmis jurnallerden olusur. Arsivlenmesi, gemi ayirimi gözetilmeksizin, jurnallerin gelisine göre kaydedilir. Arsive gelen jurnaller ait olduklari ana fihriste kaydedilerek arsiv numarasi alir. Ayni islem gemi adina göre alfabetik olarak düzenlenmis belge erisim fihristine de kaydedilir. Söz konusu jurnaller ait olduklari birime klasörlenmeden kaldirilir.
  6. Karargah Arsivi: Deniz Kuvvetleri' nin çesitli birimlerinden gönderilen çesitli evraklardan olusur. Bunlar önce türüne göre, sonra tarihine göre ve gönderildigi sekliyle muhafaza edilip arsive intikal ettirilmektedir.

Deniz Kuvvetleri Komutanligi Lalahan Deniz Genel Arsiv Müdürlügüne gelen evraklar, gönderilmis oldugu biçimiyle gönderilis, düzenlenme, mhafaza, arastirma, imha vs. bakimindan bagli bulunduklari Silahli Kuvvetler Arsiv Yönergesine göre islem görürler. Arsive gönderilen her evrak resmi yazi ile gelir. Gelen evrak kayda girdikten sonra ilgili birime tasnif için verilir.

Kurum 1926-1928 yillarinda Deniz Kuvvetleriyle ilgili olarak olusan Osmanlica belgeleri de ihtiva eder, bunlarin tasniseri ise tarihlerine göre yapilmistir. 1926 öncesine ait Osmanlica belgeler 1985 ve 1993 yillarinda Istanbul'daki D.K.K. Deniz Müzesi Arsivi'ne nakledilmistir. Su anda kurulusta 60 klasöre yakin Osmanlica belge bulunmaktadir.

Lalahan Deniz Genel Arsivi Müdürlügü' nde kullanimina yeni baslanan, optik disk sistemiyle çalisan Canofile 250 adinda bir makine ile belgeler optik disklere kaydedilmektedir.

Nihal TRAS (DTCF)

Duygular: Bir tarihçinin arsiv belgeleri üzerinde çalisirken hissetikleri

Çeviren: Gülgûn Erisen

Yalnizdim. Nihayet masanin üzerine bir kartonun konmasini saglamistim. Kutuyu açtim. Acaba içinden ne çikacakti? Ilk ipi çektim ve çözdüm. Parsömen parçalari üzerinde elimi gezdirdim. Onlardan birini büyük bir zevkle açtim. Bu deriler, özenle dokunuldugunda yumusaciktir. Bütün bunlara bir de gizli, özel bir yerde bulunma durumu eklenir. Bu, kirisikliklari düzeltilmis, yayilmis yapraklardan sessizlik içinde, uzun zamandir sönmüs bulunan hayatlarin kokusu yayilir sanki. Gerçekten de bundan sekiz yüz yil önce yasamis ve kaz tüyü bir kalemi mürekkebe batirarak sonsuzluk için bir kayit düser gibi harseri yavas yavas siralamaya baslamis olan kisinin bütün varligi hissedilir. Iste o metin, orada, bütün tazeligiyle önünüzdedir. Acaba o zamandan bu yana kaç kisi bu kelimelere bakti? Hepsi hepsi dört bes kisi. Ne mutlu bir azinlik. Insana haz veren baska bir sey de gerçekte sadece bir sabir oyunu olan çözümleme isidir. Aksama dogru bir avuç önemsiz veridir ulasilan. Fakat bunlar, sadece size, onlari yerinden çikarmayi bilen size aittir, tipki avlanmanin av hayvanindan daha önemli olmasi gibi. Tarihçi, hiçbir zaman, ulasabilmek için yanip tutustugu ve daima elinden kaçan somut gerçege (batik bir geminin su üstünde yüzen kalintilari gibi çaglar ötesinden gelen ve önünde duran bu yazi kalintilarina, yani isaretlerle bezenmis, dokunabildigi, koklayabildigi, büyüteçle bakabildigi ve kendi dilinde kaynak olarak adlandirdigi) bu objelere baktigi andaki kadar yakin olamaz.

Georges Duby, "Tarih Devam Ediyor," La Lettre des Archivistes, S. 25 (Aralik 1994/Ocak 1995), s. 8.


Yayinlar Yayinlar Yayinlar Yayinlar Yayinlar Yayinlar Yayinlar Yayinlar

GÖKALP, Ayhan ve Ayhan UÇAR. Atatürk Kitapligi Muallim Cevdet Evraki Katalogu. Istanbul: Istanbul Büyüksehir Belediyesi Kültür Isleri D. Bsk. Kütüphane ve Müzeler Müd., 1994. 143s. ISBN 975-7580-32-5.

Türkiye'de arsivcilik kurallarina ve standartlarina uygun olarak hazirlanmis bu ilk ve tek özel arsiv katalogunu görmenizi siddetle tavsiye ediyorum. Arsivcilik bölümü mezunlarinin verdigi ilk ürün olmasinin ötesinde, bir arsivcinin özel arsiv kolleksiyonlarina nasil yaklasmasi gerektigini hakkiyla göstermesi açisindan da takdir ettigim bu titiz çalismada, önce arsivcilik yöntemlerine yabanci olanlar için izlenen yöntemler anlatilmis. M. Cevdet'in hayati, kronolojisi ve eserleri incelenerek makro düzeydeki nitelemeler verildikten sonra, alt-fon düzeyinde ana evrak gruplari açiklanmis, serilerin listeleri verilmis daha sonra da belgelerin provenansina (özel arsiv kolleksiyonlarinda ilgili kisinin hayati boyunca yürüttügü ana fonksiyonlara) göre düzenlenen belgelerin dökümüne geçilmis. Dört farkli düzey nitelemesiyle, gerçek bir arsiv arastirma araci niteligi tasiyan bu çalismada, M. Cevdet tarafindan özel olarak toplanan arsiv belgelerinin listelendigi `Vesikalar' serisi içinde, malzemenin karmasikligi gözönüne alinarak alt-seri düzeyine inilerek besinci bir niteleme düzeyine de geçilmis. Çalismanin sonuna belge örnekleri eklenmesi de ihmal edilmemis.

Özellikle sonlara dogru yer alan `Mektuplar,' `Özgeçmisine ait belgeler,' ve `Müteferrik' serileri ile `Ilmi ve mesleki mektuplar' serileri içinde yer yer küçük tasnif hatalari göze çarpsa da, tasnifte uygulanan genel ilkeler bir konu indeksine gerek birakmayacak kadar titizlikle yerine getirilmis. Bir de yer ve sahis adlari indeksi eklenmesiyle dört dörtlük bir hale gelecegini düsündügüm bu çalismanin, benzer isler yapacak olanlara ve Arsivcilik Bölümlerinin `özel arsivler' dersi alan ögrencilerine çok güzel bir örnek teskil edecegine kuskum yok. Darisi bütün Arsivcilik mezunlarinin basina.

B.K.A.


Seminer Seminer Seminer Seminer Seminer Seminer Seminer Seminer

Türkiye Günlügü Dergisi, bir süredir düzenledigi akademik toplantilarinin sonuncusunu Prof. Dr.Mübahat Kütükoglu'nun Osmanli Belgelerinin Dili (Diplomatik) isimli eserine ayirdi. 25 Mart 1995'de Türk Dil Kurumu konferans salonunda gerçeklestirilen toplantiya Prof. Dr. Ilber Ortayli yönetici, Doç. Dr.Mehmet Öz, Yrd. Doç. Dr. Yilmaz Kurt ve Yrd. Dr. Ali Ibrahim Savas da konusmaci olarak katildilar.

Toplantida tarih arastirmalarinda arsiv vesikalarinin öneminden, ancak sadece bunun yeterli olmayip belgeleri degerlendirmek için tarih metodolojisi ve diplomatika bilgisinin gerekliliginden bahsedilerek diplomatik ilminin ayni zamanda devletin siyaset anlayisini, toplum felsefesini, hükümdarlarin kendi halklarina ve yabanci ülkelere bakisini degerlendirmekte bir anahtar bilgi oldugu belirtildi. Buradan hareketle diplomatik ilminin gelisimi ve ilimle ilgili literatürün aktarilmasindan sonra, bugüne kadar Osmanli diplomatikasiyla ilgili olarak yabanci arastirmacilarin çalismalarinin ön planda geldigi, fakat ilk kez bir Türk ilim kadini tarafindan hazirlanan bu eserin benzerlerini astigi vurgulandi.

Bütün konusmacilarin Türk tarihçiliginin yüz aki oldugunda birlestigi kitabin getirdigi yenilikler arasinda, verilen bilgilerin bol miktarda örnekle zenginlestirilmesi ve ekler kisminda pek çok orijinal belge fotografi verilmesinin yanisira, konuya kagittan baslanarak giris yapilmasi, kagida genis yer ayrilmasi ve diplomatik prosedürün ayrintili bir sekilde islenmesi sayildi.

Bütün bu övgüler yaninda eser, latin harseriyle verilen örneklerde çeviriyazi sisteminin kullanilmamasi ve bunlarin arap harseriyle asillarinin da verilmemesi konusunda elestirildi. Konusmacilarin oldugu kadar dinleyicilerin ve bu konuyla ilgilenenlerin de en çok elestirdigi ise tabii ki kitabin fiyati idi. Sadece tarihçiler degil arsivciler için de çok degerli bir kaynak eser olan bu kitabin, metin kisminda kuse baskidan feragat edilmek suretiyle (hiç degilse ikinci baskida) daha makul bir fiyatla piyasaya sunulmasi herkesin ortak temennisi oldu.

Gülgûn Erisen (DTCF)


Polemik Polemik Polemik Polemik Polemik Polemik Polemik Polemik

ARSIV EGITIMININ TEMELLENDIRILMESI VE ILETISIM

Archimedia'nin 11. sayisinin "Polemik" adli özel ekindeki temel konuya iliskin görüslerinize katilmamak elde degil.Ancak arsivcilik egitimi konusunda, özellikle A.Ü.D.T.C.F. Arsivcilik egitimine iliskin açiklama yapmanin yararli olacagi kanisindayim.

Örnegin; " ... Arsivcilik egitimi içinde teskilat tarihi, organizasyon analizi, maliyet-yarar analizi gibi kavramlar ön plana çikar. (Türkiye'deki arsivcilik egitiminde bunun ne kadar yer aldigini soranlar olacak, bilmiyorum. Ama olmasi gerekeni bu ve biz Marmara'daki egitimi bu kavramlar üzerine kurduk.)...bu konulara giren Bölümler cehaletimi mazur görsünler ve lütfen bizi konuda bilgilendirsinler, "(4. sayfa) ifadeleri yer almaktadir.

Marmara'daki arsivcilik egitiminin bu kavramlar üzerine kurulmus olmasi çok güzel ve yerinde bir yaklasim. Zaten olmasi gereken de bu. A.Ü.D.T.C.F. Arsiv Anabilim Dali'nda ayni yaklasim vardir. Bu da programlara yansitilmistir. Bu konulardaki bilgisizlik bir cehalet degil, bölümler arasi iletisim eksikligidir.

A.Ü.D.T.C.F. Arsiv Anabilim Dali 1994-1995 ders programinda organizasyon analizine yönelik olarak "Sistem Analizi ve Kurumsal Analiz" adiyla bir yil süreli ders yer almaktadir. Bu ders de tarafimdan verilmektedir. Yine Osmanli ve T.C. Declet Teskilati programlarda yer alan dersler arasindadir.

Bu konularin öneminin farkinda olarak, Bölümümüz anabilim dallarinda bir bütün olarak bu yaklasim esas alinmistir. Yani Marmara'daki yaklasim A.Ü.D.T.C.F.'de zaten var olan bir olgudur.

Yine yazinin bir baska yerinde; "A.Ü.D.T.C.F.'de arsivcilik, Kütüphanecilik Bölümü'ne bagli oldugu için çok sayida kütüphanecilik dersi verildigini biliyorum. Bu açidan `enformasyon bilimleri' semsiyesini en iyi kucaklayan bölümlerden biri. Ancak burada da temel arsivcilik bilgilerinin ne kadarinin verilebildiginden emin degilim. Becerebiliyorlarsa lütfen isin sirrini bize de anlatsinlar, çünkü biz arsivciligi dört seneye sigdirmakta zorlaniyoruz. A.Ü.D.T.C.F.'de kütüphanecilere ne kadar arsivcilik ögretildigini hiç bilmiyorum," (5.sayfa) cümlelerine yer verilmektedir.

A.Ü.D.T.C.F.'nin `enformasyon bilimleri' semsiyesini en iyi kucaklayan bölümlerden biri oldugu söylenmektedir, tesekkür ederiz. Ancak burada da temel arsivcilik bilgilerinin ne kadarinin verilebildiginden emin olunmadigi belirtilmektedir. Bundan emin olabilmek için Bölümümüzde bulunmaniz gerekir. Sizin gibi arsivcilige gönül vermis çaliskan insanlara her zaman kapimiz açiktir. Gelin beraber çalisalim. Bölümümüzde arsivcilik egitiminin nasil oldugunu böylece daha iyi anlayabilirsiniz. Belki isin sirrini da ögrenebilirsiniz. Çünkü bu sirri izaha çalismak yeterli degil.

A.Ü. DTCF Arsiv Anabilim Dali'nda çok sayida kütüphanecilik dersi verildigi de dogru degildir. Marmara'da bir tane kütüphanecilik dersi oldugunu söylüyorsunuz. A.Ü.D.T.C.F.'de daha fazla oldugu dogrudur. Içerigini bilmiyorum ama, acaba Marmara'daki kütüphanecilikle ilgili bir tane ders yeterli mi? Açikcasi, arsivcilerin kütüphanecilik; kütüphanecilerin arsivcilik dersi görmesi gerekli mi? Gerekli ise neleri hangi kapsamda görmesi gerekli! Yazida sanki Marmara'da kütüphanecilik ile ilgili dersin yetersiz oldugunu vurgular bir yaklasim sergilenmektedir. O zaman bu kardes bilim dallarinin ortak noktalarini belirleyip, birbirlerinin alanlari hakkinda neleri hangi kapsamda ögrenmeleri gerektigini belirlemek gerekmez mi? Bunun orani nedir? Bu konular nelerdir? Belki de bunlara verilebilecek cevaplar, her bir bilim dalinin gerek teoride, gerek uygulamada gerçek yerinin daha iyi algilanmasini saglayabilir.

`Enformasyon Bilimleri' semsiyesinden bahsedilmektedir. Bu semsiye içinde her bir bilim dalinin (kütüphanecilik, arsiv, dökümantasyon) yeri kuskusuz esittir. Ancak birbirlerini etkileme derecesi ve ortak yanlari nelerdir? Özellikle arsivciligin bu iki bilim dali ile kesistigi yerler var midir? Varsa bunlar nelerdir?

Yine sizin açiklamalarinizdan, Marmara'da arsivciligin enformasyon bilimlerinin diger dallariyla yeterince iliskilendirilemedigi anlami çikabilmektedir. A.Ü.D.T.C.F.'de arsiv egitiminin sirri belki de bu iliskide yatmaktadir. Zira A.Ü.D.T.C.F. Arsivcilik egtimi enformasyon bilimleri semsiyesi altindaki yerini almistir.

A.Ü.D.T.C.F. arsivcilik egitimi hakkinda genel bilgi vermek, duruma açiklik getirmek açisindan daha da yararli olacaktir.

Üç anabilim dalinda (kütüphanecilik, arsiv, dökümantasyon-enformasyon) egitim-ögretim ve arastirma yapilan Bölümümüzde 1 ve 2. yillarda ortak, 3 ve 4. yillarda anabilim dallarina göre ayri programlar uyglanmaktadir.

1 ve 2. yillarda ortak program uygulandigi için derslerin içerigi üç anabilim dalina yöneliktir. 1 ve 2. sinisarda enformasyon bilimlerine iliskin temel bilgiler verilmektedir. 3 ve 4. yillarda gerektiginde birbirlerinden seçmeli dersler de alarak kendi programlarina tabi olmaktadir. Enformasyon bilimleri semsiyesini en iyi kucaklayan Bölüm olarak, bu dengeyi sagladigindan emin olabilirsiniz. Bu açiklamalar, A.Ü.D.T.C.F. kütüphanecilerinin ne kadar arsivcilik dersi gördüklerine de açiklik getirmektedir.

Ayrica Bölümümüzde programlarin uygulanmasinda izlenen yöntem; her ögretim elemani programda adina gösterilen derslere ait bir ders plani hazirlayarak akademik takvim baslamadan önce Bölüm Baskanligi'na verir. Bölümde alanlarin uzmanlarindan olusturulan bir komite bu ders planlarini inceleyerek degerlendirir ve islenen konular arasinda bir bütünlük ve denge kurulmasini saglar.

Kisaca A.Ü.D.T.C.F. Arsiv Anabilim Dali egitimini kisa sürede arsivciligin gerektirdigi prensip ve teknikler dogrultusunda temellendirmis ve çalismalarini büyük bir özveri ile sürdürmektedir.

Bununla beraber, arsivcilik egitimi veren Bölümlerin egitimde uygulanan programlar konusunda çesitli toplantilar ve tartismalar yapmasinin yararli olacagi kanisindayim.

Saygilarimla...

Fahrettin Özdemirci

NOT: Bölümümüz Arsiv Anabilim Dali'nda 1994-1995 ögretim yilinda uygulanan programi da sizlere gönderirken, bölümler arasi iletisimi gelistirmek için sizin programinizi da edinmek isterim.

Kütüphanecilik Bölümü

Ders Programi

ORTAK DERS PROGRAMI

1. SINIF

Dersin Kodu ve Adi:
KB 101 Bilgi Merkezleri ve Hizmetleri
KB 102 Bilgi ve Belgenin Tarihi
KB 103 Bilgi ve Belgenin Düzenlenmesi
KB 105 Bilgi ve Kayit Ortamlari
KB 107 Bilgisayar I
KB 108 Bilgi Literatürü

Seçmeli Dersler
KB 106 Osmanlica
KB 109 Meslek Ingilizcesi

2.SINIF

Dersin Kodu ve Adi
KB 201 Bilgisayar II
KB 202 Kataloglama ve Sinisama
KB 204 Danisma Kaynaklari (Genel)
KB 205 Kataloglama ve Sinisama Uygulamasi
KB 206 Istatistik
KB 207 Arastirma Yöntemleri
KB 208 Danisma Hizmetleri

Seçmeli Dersler
KB 203 Osmanlica
KB 209 Meslek Ingilizcesi

ARSIV ANABILIMDALI

3. SINIF

Dersin Kodu ve Adi
AV 301 Osmanli Diplomatigi I
AV 302 Belge Üretimi
AV 303 Arsiv Materyalleri ve Hizmetleri
AV 306 Bilgisayar III
AV 311 Temel Arsiv Bilgileri
AV 313 Dosyalama Sistemleri ve Hizmetleri

Seçmeli Dersler:
AV 308 Osmanli Devlet Teskilati
AV 309 T.C. Devlet Teskilati
AV 310 Yazi Türleri-I
AV 312 Sistem Analizi ve Kurumsal Analiz
AV 314 Idare Hukuku.

NOT: Ögrenciler bu sinif proraminda gösterilen seçmeli dersleri aldiktan sonra saat açigi çiktigi takdirde Kütüphanecilik ve Dökümantasyon-Enformasyon Anabilim Dallarinin programlarinda bulunan mecburi dersleri alabilirler.

4. SINIF

Dersin Kodu ve Adi
AV 401 Osmanli Diplomatigi II
AV 407 Bilgisayar IV
AV 408 Arsivler ve Teknoloji
AV 411 Arsiv Yönetimi
AV 413 Arsivlerde Bilgi-Belge Erisim Sistemleri ve Hizmetleri
AV 414 Arsivlerde Belge Düzenleme Sistemleri

Seçmeli Dersler
AV 406 Arsiv Literatürü
AV 412 Yazi Türleri -II
AV 417 Bilgi-Belge Degerlendirme Yöntemleri
DK 413 Dizinleme ve Öz Çikarma Teknikleri
AV TEZ Lisans Tezi.

NOT: Ögrenciler bu sinif programinda gösterilen seçmeli dersleri aldiktan sonra saat açigi çiktigi takdirde Kütüphanecilik ve Dökümantasyon-Enformasyon Anabilim Dallarinin programlarinda bulunan mecburi dersleri alabilirler.


Go to ArchiMedia Main Page

In Curriculum Vitae, Go to page: Introduction | Contact | Education | Employment | Projects | Books | Articles | Papers | Interests | MWArticles | Hobbies | Miscellaneous | Photos

In Narratus Vitae, Go to page: Introduction | Archives | Records Management | Business Management | Computers | Research | Publishing | Teaching | History | Public Relations | Medicine | Hobbies | Disaster Preparedness |