TA2RX'in
Mors Öğrenenlere Önerileri
-
Öncelikle Mors öğrenmenin zor olduğu ile ilgili hurafeleri unutun. Mors
öğrenmek son derece kolaydır. Bazılarının iddia ettiği gibi bir yabancı
dil öğrenmeye benzemez. Çünkü Mors başka bir dil değil yalnızca farklı
bir alfabedir. Tek farkı bu alfabenin yazılan değil duyulan bir alfabe
olmasıdır. Yani yazılı değil sesli bir alfabedir.
-
ASLA ama ASLA
harflerin karşılıklarını nokta ve çizgi olarak ezberlemeyin. Görsel
hafıza ile işitsel hafıza birbirinden tümüyle farklı çalışır. Harflerin
karşılıklarını nokta ve çizgi diye öğrenirseniz, her duyduğunuz harfi her
seferinde kafanızda tercüme etmeye çalışacaksınız demektir. Bu ise öğrenme
sürecini inanamayacağınız kadar zorlaştıracaktır. Beyin bir kez harflerin
karşılıklarını (nokta ve çizgi olarak) görsel hafızaya aldığında, daha
hızlı olduğu için öncelikle onu kullanmaya çalışacaktır. Nokta-çizgi karşılıkları
zaten ezberledi iseniz, bunu silmek için epeyce uğraşmanız gerekecek demektir.
Ama o da imkansız değil. Yalnızca öğrenme süreciniz yeni başlayanlardan
daha fazla zaman alacak. İşin başındayken beni bu konuda uyaran kimse olmadığı
için ben bu hataya düştüm. Şimdi görsel hafızamı ikinci plana itmek için
uğraşıyorum. İşin başındayken doğrudan sesli karşılıklarla başlamış olsaydım
şu anda çok daha iyi durumda olurdum, buna adım gibi eminim. Ezberlemek
için illa ki yazma ihtiyacı duyuyorsanız harflerin kaşılıklarını nokta
ve çizgi olarak değil kısa vuruş için dit ve uzun vuruş için dat olarak
yazın.
-
Size harflerin sesli (Mors) karşılıklarını öğretebilecek bir sürü bilgisayar
programı var. Acilen bunlardan herhangi bir tanesini edinin. Hangisinin
daha iyi olduğu kişiden kişiye değişebiliyor. (Bir ara TA7N birilerine
http://www.f6dqm.fr/software.htm
adresini önermişti.) Başka yerlerde G4FON'un hazırladığı yazılımın (http://www.g4fon.net/CW%20Trainer.htm adresinde bulunabilir) tavsiye edildiğini de gördüm.
Bunların bir kaç tanesini indirip bakın. Hangisi hoşunuza giderse
onunla çalışın. Her programın farklı üstünlükleri olabiliyor. Başlangıç
aşamasında iyi olan bir program ilerleme aşamasında yetersiz kalabiliyor.
Biraz ilerledikten sonra programların özelliklerine tekrar bakıp, gerekirse
farklı bir programa geçmeyi düşünebilirsiniz. Ben hala epeyce eski model
Macintosh'lar ile çalıştığım için size doğrudan program öneremiyorum. Ama
download.com gibi bir kısım sitelerde
bu türden yığınla program bulacağınıza eminim.
-
Harflerin sesli karşılıklarını öğrenirken kısa ve uzun vuruşları saymak,
yukarıdaki türden bir ara tercüme aşaması yaratacaktır. Bunun yerine bunları
müzikalitesine göre öğrenmeye çalışın. Bunu sağlamanın en kolay yolu ise
daha işin başındayken yüksek hızda başlamaktır. Örneğin 20-25 wpm (dakikada
kelime sayısı) olarak başlamak uygundur. Yapabiliyorsanız 30 wpm veya üzerini
tercih edin. Buna benzer bir etkiyi sağlamak için Farnsworth denen bir
yöntem geliştirilmiştir. Bu yöntemde harfler hızlı yazılır/gönderilir ama
harflerin aralarındaki süre uzun tutulur. Harflerin sesli karşılıklarına
alıştıkça harf aralarındaki süre azaltılarak çalışılır. Kullandığınız bilgisayar
programında bu seçeneği aktifleyerek çalışmayı da tercih edebilirsiniz.
Uzun vadedeki hedefiniz CW olarak duyduğunuz herşeyi ayrıca kağıda yazma
ihtiyacı duymadan, sohbet eder gibi alabilmek ve gönderebilmek olmalı.
Vokal görüşmelerde nasıl ki yalnızca karşı tarafın çağrı işareti, QSO saati,
vb. bilgileri yazma ihtiyacı duyuyorsanız, CW için de aynı şey geçerli
olmalı.
-
Önce harfleri (tek tek) almayı öğrenin. Bunu yaparken, en azından başlangıçta
harflerin aralarındaki süreleri uzun tutarak çalışmayı tercih edebilirsiniz.
İlerledikçe bu süreleri kısaltma yoluna gidersiniz. Harfleri öğrendikten
sonra rakamlara, sonra da noktalamalara geçin.
-
Hergün az da olsa düzenli çalışma alışkanlığı edinin. Bir hafta sonunda
iki gün boyunca beşer saat çalışmak yerine, hergün yarımşar saat, hiç değilse
15 dakika çalışmak çok daha verimli olacaktır.
-
Sabırlı olun. Herşeyi bir kerede ve bir anda öğrenmeye çalışmayın. Sonra
hepsini birbirine karıştırmaya başlarsınız. Yavaş ama emin adımlarla ilerlemeyi
tercih edin.
-
Bundan sonra kelime gruplarıyla çalışmaya başlayabilirsiniz. Bu amaçla
her harf için bir kısım kelime grupları hazırladım. Bunları sırasıyla takip
ederek gidebilirsiniz. Örneğin ilk dosyada yalnızca A ve B harflerinden
oluşan kelimeler var. C harfinin dosyasında ilk üç harfin, D harfinin dosyasında
ilk dört harfin bileşimiyle oluşan kelimeler var. Her harf dosyasında benzer
bir uygulama ile, yalnızca kendisinden önce gelen harf grupları kullanılarak
oluşturulan kelimeler yer alıyor.
-
Harf gruplarını çalışırken, ilk geçişte kelimeleri yazılı olarak da karşınızda
görmeyi tercih edebilirsiniz. Ama tekrarlamaya başladığınızda yazılı karşılıklarına
bakmamaya çalışın. Başlangıçta kelimelerin aralarında uzunca boşluklar
bırakmak daha kolay takip etmenizi sağlayacaktır. İlerledikçe bu süreleri
kısaltabilirsiniz. Benim hazırladığım dosyalarda kelime aralarında üçer
boşluk var. Dilerseniz arttırmayı ya da eksilmeyi tercih edebilirsiniz.
Bu çalışmaları dilediğiniz kadar tekrar edebilirsiniz. Kelimeleri ezberleseniz
dahi sorun değil. Önemli olan kulağın birden fazla harfi peşpeşe duyduğunda
ayırd etmeye alışabilmesi.
-
Benim çalışma programı önerim şöyle:
-
İlk gün A, B, C, D
ve E harflerini çalışın.
-
İkinci gün F, G, H,
I
ve J harflerini çalışın.
-
Üçüncü gün K ve L harflerini çalışın.
-
Dördüncü gün M harfini çalışın.
-
Beşinci gün N1 ve N2 dosyalarındaki
N harfini çalışın. M ve N dosyaları, buraya kadarki harflerin iyice oturması
düşünülerek oldukça geniş kapsamlı hazırlandı.
-
Altıncı gün O ve P harflerini çalışın.
-
Yedinci gün R, ve S harflerini
çalışın. Q harfini en sona bırakın.
-
Sekizinci gün T harfini çalışın. T harfi buradaki
ara tekrar noktası olarak tasarlandı. Bu yüzden biraz uzunca bir dosya.
-
Dokuzuncu gün U ve V harflerini
çalışın.
-
Onuncu gün W ve X harflerini çalışın.
Bu harfleri kullanan Türkçe kelime olmadığı için çok bilinen İngilizce
bir kaç kelimeden oluşan gruplar hazırladım. Dolayısıyla bu dosyalar biraz
küçük.
-
On birinci gün Y ve Z harflerini
çalışın.
-
On ikinci gün Q harfini çalışın. Q dosyasındaki kelimeler
bütünüyle Q kodlarından oluşuyor. Bu kelimeleri çalışırken Q kodlarının
anlamlarını da hatırlarsanız işiniz daha kolay olur. Q kodlarında, Q'dan
sonra gelen harfler de bulunduğu için en sona bırakılmasını özellikle önerdim.
-
Yukarıdaki çalışma programı size fazla yüklü gelirse dilediğiniz kadar
yavaşlatabilirsiniz (ya da hafif geldiyse hızlandırabilirsiniz). Dilerseniz
her gün bir harf çalışın veya bir harfi bir kaç gün tekrarlayın. Hangi
süratte öğreneceğiniz size kalmış. Ama unutmayın, MUTLAKA her gün, bir
kaç dakika dahi olsa çalışın ve becerebildiğiniz en yüksek sürati tercih
edin.
-
Bundan sonra rakamları tekrarlayın ve sonra da kısaltmaları
çalışın. Bunu yaparken kısaltmaların anlamlarını hatırlamayı ihmal etmeyin.
-
Bunları tamamladıktan sonra dilerseniz İngilizce'de en çok
kullanılan 100 kelimeyi çalışmayı düşünebilirsiniz.
-
Bir cihaz edinip mutlaka havadaki CW görüşmeleri dinleyin. Özellikle kısaltmaların
nerede nasıl kullanıldığını anlamaya çalışın.
-
Gazete, dergi, vb. okurken, okuduğunuz metni içinizden CW olarak kodlayın.
(Teşekkürler TA2DA!)
-
Harfleri (ya da harf gruplarını) çalışmayı bitirdikten sonra bir maniple
edinip gönderme alıştırmalarına başlayın. Burada temel uluslararası
standart şöyledir: Bir dat'ın uzunluğu üç dit kadar olmaladır. Harfler
arasındaki boşluk bir dit kadar olmalıdır. Kelimeler arasındaki boşluk
ise bir dat (veya üç dit) kadar olmalıdır. Maniplenizi bilgisayara bağlayabilirseniz,
CW kodlarını normal metne çevirmeye yarayan programları kullanarak çalışmanızı
öneririm. Böylece, harfleri düzgün göndermek ve gönderme hızınızı sabit
tutmak için elinizin altında çok önemli bir denetçi olacaktır. Başlangıçta
sizin yazdığınız harfleri bilgisayar algılamayacaktır, canınız sıkılmasın.
Harfleri düzgün göndermeye eliniz alıştıkça bilgisayardaki karşılıkların
da düzeleceğini göreceksiniz.
-
Çarşamba akşamları saat 21:00 de 7028 KHz'deki (QRM varsa +, - 2
KHz) TA QRS CWNet'e ya da Pazar günleri Saat 14:00'te 7028 Khz.'deki TA
CWNet'e katılın. Çekinmeyin buradaki herkes sizin hatalarınıza hoşgörü
gösterecektir. Hepimiz aynı yollardan geçtik / geçiyoruz. QRS Net ise özel
olarak acemiler için kuruldu. Burada her şey hem yavaş yazılacak hem de
üçer kere tekrarlanacaktır.
-
Bütün bunlar olurken, bir taraftan da yazma pratiğinizi geliştirmeyi deneyebilirsiniz.
Burada önemli olan hiç değilse bir kaç harf (becerebiliyorsanız bir kaç
kelime) geriden takip edebilmeye alışmaktır. Yazma pratiği hem çağrı işareti
ve rakamları eksiksiz kaydedebilmek hem de bir acil durum halinde sorunsuz
ve eksiksiz mesaj aktarmayı sağlayabilmek için gerekecektir. Bu iş için
birbirinden bağımsız olarak uygulayabileceğiniz iki yöntem öneriliyor.Bunların
birincisi daha çok el-göz-kulak koordinasyonunu geliştirmek, ikincisi ise
geriden takip alışkanlığı edinmek için geliştirilmiş.
-
Birinci yöntemde bir kağıda iki sütun halinde kelimeler yazıyorsunuz. Sağ
ve sol sütündaki kelimelerin uzunlukları birbirine eşit olmalı. Sonra birinci
sütundaki kelimeleri başka bir kağıda yazarken, aynı anda ikinci sütundaki
kelimelerin harflerini eş zamanlı olarak okuyorsunuz. Bitince aynı işlemi
diğer sütün için yapıyorsunuz.
-
İkinci yöntemde ise, bir yardımcı size kelimeleri harf harf okuyor. Siz
bir kaç harf ilerlemesini bekledikten sonra duyduğunuz harfleri yazıyorsunuz.
Yani geriden takip işini Mors harfleri ile değil, bir başkasının vokal
olarak okuduğu harflerle yapıyorsunuz. Buna alıştıktan sonra aynı şeyi
Mors harfleriyle (bilgisayarla veya havada duyduğunuz sinyallerle) yaparak
yazma pratiğinizi geliştiriyorsunuz.
-
Alma ve takip sırasında kaçırdığınız harfler olursa bunlara takılmamaya
çalışın. Bu konuda daima şunu hatırlayın: Bu işi keyif için yapıyorsunuz.
Rahat olun, kaçan şey hayatınızın fırsatı değil, alt tarafı bir kaç harfi
kaçırdınız. Bunun için kendinizi sıkıntıya sokmaya değmez. Amatör camia
birbirine yardımcı olmak için var. Herkes aynı yollardan geçti /geçiyor.
Mors haberleşmesinde pek çok şeyin bir kaç kere tekrar edilerek gönderilmesinin
sebebi bu. Pek çok durumda kaçan harfi metni gidişine bakarak tamamlayabilirsiniz.
En kötü koşulda, gönderen kişiden tekrar göndermesini istemek ayıp değil.
Geri Dön / Back to: Anasayfa / Home |
QTH | Kaynaklar